Daar zitten ze dan. Tieners in hun examenjaar. Het onderwerp over studiekeuze is al wel eens aan tafel aangesneden, maar echte interesse of duidelijkheid is er nog niet. Als ouder kijk je toe en wacht je soms maar af. Je ziet dat ze het soms even moeilijk hebben. Wat kunt u doen?

Alle ervaringen die ze ooit hebben omarmt, zijn ze nu vergeten of hebben hen nog niet geinspireerd. Alle ervaringen lijken nu vaak ver weg. Maar nu is wel dat examenjaar aangebroken, binnen enkele maanden de eerste deadlines voor inschrijving, er start een jaar waarin er veel tegelijk moet gebeuren.

Waar begin je dan als ouder? Hoe kun je helpen?

Een aantal tips voor de begeleiding bij studiekeuze, zet ik graag voor je op een rij.

1. Het studiekeuzeproces begin met het leren kennen van jezelf en vooral ook de kunst om hierover te durven praten. En een goed begin, begint bij uzelf. Welke eigenschappen heeft u zelf? Hoe zien uw kinderen dat eigenlijk bij u? Bent u echt goed in tuinieren? Of vindt u dat vooral leuk? Hoe komt het dat u ergens goed in bent, wat doet u echt? Welke talenten neemt u mee in uw werk? Kunt u hier open over praten thuis? Als deze openheid er thuis kan zijn en u kunt een beetje diepgang hierin brengen, dan heeft u al een duidelijke basis gelegd.  Wilt u er zelf ook aan werken? Wie weet kunt u zelf eens aan de slag met loopbaankeuzes. De processen die u doorloopt, neemt u mee in de gesprekken aan tafel en naar uw kind.
2. Kan uw kind vertellen over zichzelf? Zet samen eens alles op een rij: Goede en slechte eigenschappen, talenten, interesses. Welke tijdschriften en social media trekken de aandacht? Waarom? Wat maakt dat uw zoon of dochter iets vaker blijft doen? Zorg ervoor dat uw zoon of dochter een duidelijk overzicht hiervan heeft. Getypt in eigen telefoon of creatief geplakt en geschreven op een poster. Een presentatie of een film.
3. Daarna en daarnaast is het ook tijd om nieuwe dingen te ervaren. Ga samen eens onderweg naar plaatsen waar je normaal niet komt. Neem uw kind mee naar bijvoorbeeld een bank of vraag om erbij te zitten als de verzekeringsadviseur komt. Laat u hem/haar zelf eens de klussen opknappen? Welke inrichting vind iemand wel of niet mooi? Wat gebeurd er als je samen in de natuur een wandeling maakt? Bedrijven hebben ook vaak open dagen, die zijn heel waardevol. Maak samen eens een lijst van alle soorten werkomgeving en ga op zoek naar ervaringen die hiermee te maken hebben.  En als u daar dan bent, laat het dan gewoon gebeuren. Laat uw kind zelf ervaren en onderzoeken. De verwerking en het gesprek over deze ervaring komen pas later. Wat u nu doet, zorgen voor deze nieuwe ervaring, is het meest waardevol.
4. Op internet bij online opleiders zijn vaak allerlei proeflessen te verkrijgen. Ga eens op zoek naar opleidingen in een bepaalde richting en print eens een proefles uit. Deze legt u gewoon op tafel in het zicht. Trekt dit de aandacht? Wordt er weleens iets doorgelezen? Ditzelfde kunt u ook doen met boeken uit de bibliotheek. Zoek vanuit verschillende thema’s een boek uit en praat hier eens over. Wat is wel of niet interessant.
5. Heeft uw zoon of dochter ergens interesse in: help dan de weg te vinden in het onderzoeken. Waar staat de informatie over de inhoud, opbouw en mogelijkheden van een opleiding? Wat staat hier eigenlijk? Wat betekenen de vakken die er worden gegeven? Hoeveel stage moet je gaan lopen? Jongeren hebben  de neiging om veel te snel door de informatie heen te scrollen en vergeten te lezen. U kunt heel goed helpen om de juiste informatie te vinden en te lezen. Wat staat er nu eigenlijk echt? Wat betekent dat? Het belangrijkste is om te achterhalen of deze opleiding echt interessant is en of deze past bij de persoonlijkheid.  Als stap 1, het kennen van jezelf, niet voldoende helder is, loopt uw zoon of dochter hierin vanzelf weer vast.

Begeleiden of loslaten?

Jongeren onderzoeken de wereld om hen heen om steeds meer zelf hierin volwassen te kunnen worden. Om dit te kunnen doen nemen ze langzaam meer afstand van u. Juist zelfstandi ondernemen, vallen en opstaan, helpt ze om te groeien. Heel belangrijk in deze fase is het voor hen dan ook dat u er wel bent, maar dat u hen ook hun eigen stappen laat zetten.

Die balans tussen sturen en loslaten is soms heel moeilijk. Probeer als ouder daarom de momenten aan te voelen die er wél zijn of de omstandigheden te creëren.waarin u beiden ontspannen samen kunt zijn.  Deze momenten dat er even open gepraat kan worden, zijn heel bijzonder en waardevol.

Gaat het dan over studiekeuzes, probeer dan om uw eigen mening of conclusies niet te duidelijk naar voren te brengen. Jongeren zijn hier soms heel allergisch voor. Ze hebben het nodig om te voelen dat ze deze keuzes zelf kunnen maken. U laat ze immers los en zij willen zelfstandig.

Is uw zoon of dochter in de stress?

Relativeer.

Jongeren hoeven niet gelijk de rest van hun leven te bepalen en ook deze opleiding is slechts een opleiding die weer richting geeft. Het is een startbekwaamheid voor de arbeidsmarkt. Een opleiding waarin ze volwassen gaan worden, met alle vergissingen die hierbij horen.

Zoekt u nog meer handvatten?

Wilt u graag dat uw zoon of dochter geholpen wordt?

Bespreek dit dan eens met hem / haar. Ik help jullie graag verder.